فکر کنید
آیا از فلز آهن خالص می‌توان به عنوان تیرآهن در ساخت اسکلت‌های ساختمانی و از ورقه‌های آهن در ساخت بدنه خودروها و لوازم آشپزخانه استفاده کرد؟ پاسخ خود را توضیح دهید.
پاسخ و توضیح فکر کنید صفحه 40 علوم هفتم
پاسخ کوتاه: **خیر، معمولاً از فلز آهن خالص استفاده نمی‌شود.** به جای آن، از آلیاژهای آهن به‌خصوص **فولاد** استفاده می‌شود. 🏗️
### دلایل عدم استفاده از آهن خالص
فلز آهن ($ ext{Fe}$) خالص دارای دو مشکل عمده برای کاربردهای ساختمانی و صنعتی است:
#### ۱. استحکام پایین و نرمی
* **تیرآهن و اسکلت ساختمانی:** اسکلت‌های ساختمانی به موادی نیاز دارند که **استحکام** و **سختی** بسیار بالایی داشته باشند تا بتوانند وزن سازه، زلزله، باد و ... را تحمل کنند. آهن خالص **نرم** است و به‌راحتی خم می‌شود و نمی‌تواند فشارها و کشش‌های لازم را تحمل کند.
* **جایگزین:** از **فولاد** استفاده می‌شود. فولاد، آلیاژ آهن با مقدار کمی کربن و عناصر دیگر است که **سختی، استحکام و مقاومت کششی** آن را بسیار افزایش می‌دهد.
#### ۲. مقاومت پایین در برابر خوردگی (زنگ‌زدگی)
* **بدنه خودرو و لوازم آشپزخانه:** این وسایل در معرض رطوبت، آب و اکسیژن قرار دارند. آهن خالص **به‌شدت با اکسیژن و رطوبت واکنش می‌دهد** و به‌سرعت زنگ می‌زند. زنگ آهن ضعیف و شکننده است و باعث فرسودگی و تخریب سریع می‌شود.
* **جایگزین:**
* **بدنه خودرو:** از ورقه‌های فولادی با پوشش‌های ضدزنگ (مثل گالوانیزه) استفاده می‌شود.
* **لوازم آشپزخانه:** از **فولاد ضدزنگ (استیل)** که آلیاژی از آهن، **کروم** و **نیکل** است، استفاده می‌شود. این آلیاژ یک لایه محافظ نامرئی ایجاد می‌کند که از زنگ زدن آن جلوگیری می‌کند.
**نتیجه:** در صنعت، ما معمولاً خواص فیزیکی و شیمیایی آهن را با ترکیب آن با سایر عناصر (ایجاد آلیاژ) بهبود می‌دهیم تا مناسب استفاده‌های سخت و روزمره شود.
